Το Βαθύρεμα στ’ αριστερά του δρόμου για την Αγιά, ο Αετόλοφος στα δεξιά. Σχεδόν απέναντι. Αρχαιότερος οικισμός αυτός, φαίνεται πως κατοικείται τουλάχιστον από τα ρωμαϊκά χρόνια.
Στα βυζαντινά, αποτελούσε έδρα της επισκοπής της Βέσαινας και φαίνεται να ήταν αυτό το σημαντικό κέντρο της περιοχής ώσπου να δημιουργηθεί το Βαθύρεμα. Πάνω στον παλαιοχριστιανικό ναό, χτίστηκε τον ενδέκατο αιώνα μια αξιόλογη βασιλική από τον πρωτοσπαθάριο Ευστάθιο.
Η εκκλησία ανακαινίστηκε τον δέκατο έβδομο αιώνα και διατήρησε μερικά από τα παλιότερά της αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά. Δυο στρώματα νεότερων τοιχογραφιών –17ου και 19ου αιώνα–, ένα ξυλόγλυπτο τέμπλο καλής τέχνης, αρκετές αξιόλογες φορητές εικόνες, διάφορα κειμήλια και στον αυλόγυρο ένας σημαντικός αριθμός μαρμάρων. Αυτά έχει να δει κανείς σήμερα στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Ανατολικότερα βρίσκεται ο Πρόδρομος. Σύγχρονη εκκλησιά χτισμένη κι αυτή πάνω σε παλιότερο ναό.
Αετός και μικρός Αετός. Δυο υψώματα που συνδέονται με μια χαμηλή ράχη.
- Να ’ναι άραγε αυτά τα Δίδυμα όρη, «Διδύμους Κολωνούς» τους αποκαλεί ο Ησίοδος, όπου βρισκότανε η αρχαία Λακέρεια;
- Να ήτανε λοιπόν εδώ το βασίλειο της νύμφης Κορωνίδας, της κόρης του Φλεγύου;
Αν ναι, τότε θα πρέπει να γεννήθηκε εδώ ο Ασκληπιός, ο γιος του Απόλλωνα και της Κορωνίδας. Αυτό πιστεύουν οι ντόπιοι. Μα γιατί δεν έγιναν ειδικές έρευνες ακόμη; Πάντως οι περιορισμένες και περιστασιακές ανασκαφές στην περιοχή έφεραν σε φως σημαντικό αρχαιολογικό πλούτο.
Άλλωστε ο τάφος στο Γερακάρι, που ανακάλυψαν και σύλησαν αρχαιοκάπηλοι, ένας πελώριος κτιστός τάφος με δρόμο που χρονολογείται στον 4ο π.Χ. αιώνα, είναι καταπληκτικό δείγμα της μυκηναϊκής επιβίωσης στην περιοχή ακόμα και μέχρι τα κλασικά χρόνια.
Η αρχαιολογία όμως δεν μπορεί να περιμένει κάθε φορά τους αρχαιοκάπηλους για να αποφασίσει ανασκαφές σε περιοχές «δευτερεύουσας» σημασίας.
Οι βαθιές αρόσεις των αγρών, οι δρόμοι που σύντομα θα ανοιχτούν, η έλλειψη ενδιαφέροντος, θα εξαφανίσουν σιγά-σιγά και τα τελευταία σημάδια της παλιότερης ζωής. Η ιστορία που τη χρειαζόμαστε σήμερα, περισσότερο ίσως απ’ ό,τι οι πρόγονοι μας.
ΒΑΘΥΡΕΜΑ
Ο οικισμός χρονολογείται από τον ενδέκατο αιώνα. Ήταν χτισμένος στις χαμηλές πλαγιές τού Κίσσαβου –αριστερά στον δρόμο μας πριν φτάσουμε στον Αετόλοφο και την Αγιά– κι είναι δύσκολο σήμερα να φανταστεί κανένας πώς θα έμοιαζε τούτη η επαρχιακή βυζαντινή πολιτεία. Είναι δύσκολο ακόμα και το μέρος να εντοπίσεις. Μόνο δυο μικροί αναστηλωμένοι ναοί μέσ’ στα δέντρα σε βεβαιώνουν πως εδώ, σ’ αυτούς τους αγρούς, ζούσαν κάποτε Βυζαντινοί. Πως εδώ κάπου θα ήταν το αρχοντικό του Αθανάσιου Τσαγκάλη, τρανού κοτζάμπαση, που στα 1505, όπως το λέει η ιστορία, υποχρέωσε τον ευσεβή Συμεών να παντρευτεί την κόρη του την Τριανταφυλλιά.
Η ιστορία αύτη είναι πολύ μακριά –όπως άλλωστε όλες οι μεσαιωνικές ιστορίες για να λέγονται τις μακρινές κι ατέλειωτες νύχτες του χειμώνα– γι’ αυτό και μεις θα περιοριστούμε, αφαιρώντας την ποίηση, να πούμε πως ο Συμεών, που είχε αφιερώσει τη ζωή του στον Θεό, μετά τον αναγκαστικό γάμο και την αυθάδεια που έδειξε στον πεθερό του, καταδικάστηκε απ’ αυτόν τον φοβερό κοτζάμπαση να καεί ζωντανός. Το θαύμα όμως που έγινε κείνη την ώρα, ελευθέρωσε τον θεοσεβή νέο και τ’ όνομά του απλώθηκε γρήγορα στα γύρω. Και όχι μόνο στα γύρω.
Στα μαύρα εκείνα χρόνια της πρώτης Τουρκοκρατίας, ο ανυπόδητος και μονοχίτων όσιος προκάλεσε πάμπολλες φορές τον θαυμασμό και σεβασμό των κατακτητών και ζέστανε την ψυχή των υποδούλων.
Ο Συμεών ίδρυσε σε μια ψηλή κορφή του Πηλίου την σπουδαία Μονή που έμεινε γνωστή με τ’ όνομα «Φλαμούρι».
Κείμενα: Μαριάννα Κορομηλά
Από το περιοδικό ποικίλης ύλης SORED Ιανουάριος - Μάρτιος 1976